Czy pomyślałeś kiedyś, że większość popularnych powieści jest skonstruowana według ściśle określonych schematów? Pisarze tacy jak Mario Puzo, Follet, Grisham, Dan Brown, Stephen King świetnie opanowali warsztat pisarski i wszyscy, wykorzystując z powodzeniem strukturę 3 aktów, potrafią po mistrzowsku poruszać się po kluczowych punktach fabuły. Przy konstruowaniu powieści napotykamy kilka istotnych elementów. Skoncentrujmy się na zakłóceniach świata bohatera i drzwiach bez powrotu. Jeśli zrozumiesz co się będzie w nich działo, konstruowanie powieści stanie się czystą przyjemnością.

Zakłócenia świata bohatera
Na początku powieści przedstawiłeś nam bohatera, który żyje sobie we własnym świecie. To jego punkt startowy. Jesteśmy w akcie I- obserwujemy bohatera w jego normalnym życiu. Zanim nastąpi zmiana w jego świecie mamy do czynienia z dość nudną historią. Czytelnicy chętniej interesują się obserwowaniem zagrożenia lub wyzwania stawianego przed bohaterem. Tak więc jak najszybciej powinno nastąpić coś, co zmieniłoby status quo. Pozwoliło przeskoczyć wszystkie nudne szczegóły ze szczęśliwej egzystencji bohatera. Oczywiście, to zakłócenie nie musi być od razu jakąś ogromną katastrofą. Po prostu powinno się wydarzyć coś, co zakłóca spokój normalnego życia. Może:

• telefon w środku nocy
• radiowóz przed domem
• list z intrygującymi wiadomościami
• szef wzywający bohatera do swego gabinetu
• dziecko zabrane do szpitala
• rozbity samochód w maleńkim miasteczku
• bohater wygrywający na loterii
• bohater jest świadkiem wypadku – lub morderstwa
• list od męża (lub żony) bohatera zawiadamiający o jego odejściu/li>

Takie inicjujące zakłócenie świata bohatera wzbudza zainteresowanie czytelnika. Jest to domniemana obietnica. Możemy zakładać, że dalej czeka nas interesująca historia.
Ale nie jest to jeszcze główny wątek, bo brakuje nam jeszcze konfrontacji. Przeciwnik i bohater nie są jeszcze uwikłani w nieuniknioną walkę.
W książce Mario Puzo Ojciec Chrzestny, młody Michale Corleone jest zdecydowany pójść inną drogą , unikając sposobu życia swojego ojca. Ale kiedy stary Don zostaje postrzelony i o mało nie umiera, jego świat zostaje zachwiany.
Jest to dopiero zakłócenie inicjujące, bo Michael nie jest jeszcze pchnięty do konfrontacji. Jeszcze może opuścić Nowy Jork i zacząć życie gdzie indziej. Nie wydarzyła się konfrontacja, historia nie idzie dalej, dopóki bohater nie przejdzie przez pierwsze drzwi bez powrotu.
Pierwsze drzwi bez powrotu
Przejścia z początku powieści do jej środka (z aktu I do aktu II) oraz ze środka do zakończenia powieści (z aktu II do aktu III) są kluczowymi momentami w powieści.
Nazywamy je drzwiami bez powrotu.
Określenie to świetnie oddaje wrażenie, które chcemy wykreować. Popchnięcie bohatera do przodu. Wrażenie nieuchronności. Jesteśmy istotami, którym zależy na bezpieczeństwie; chętnie pielęgnujemy nasze przyzwyczajenia. Tak samo jest z naszymi bohaterami. Tak więc, dopóki nic nie popchnie bohatera do przejścia do aktu II, chętnie pozostałby w akcie I. Pragnąłby pozostać w swoim normalnym, codziennym, zwyczajnym świecie.
Musisz znaleźć sposób, aby wyciągnąć go z codzienności, aby mógł stanąć do walki z przeciwnościami. Potrzebujesz czegoś, co przepchnie go przez drzwi; w przeciwnym razie pozostanie w domu.
Aby przejść przez pierwsze drzwi bez powrotu musisz stworzyć scenę, gdzie twój bohater zostanie wepchnięty w środek konfliktu w taki sposób, że będzie musiał tam pozostać.
W thrillerach takim punktem może być odkrycie faktu, że przeciwnik nie spocznie dopóki nie osiągnie swojego celu. Zagrożeniem jest śmierć. Przetrwać może tylko jedna strona; ktoś musi zginąć. Nie będzie powrotu do normalności. Przykładem jest Firma Grishama.
Takimi drzwiami, może być również obowiązek zawodowy. Prawnik biorący sprawę, musi prowadzić ją do końca. Tak samo policjant z wyznaczonym zadaniem.
Podobnie działa obowiązek moralny. Ratowanie porwanego syna jest z pewnością obowiązkiem moralnym jego rodziców – nie mogą pozostawić go samemu sobie i nie angażować się w sprawę.
Musimy sobie odpowiedzieć na kluczowe pytanie: czy mój bohater może w tym momencie zaniechać działania i prowadzić swoje dotychczasowe życie? Jeśli odpowiedź brzmi tak, nie przeszedłeś jeszcze przez pierwsze drzwi bez powrotu
Tom pierwszy Ojca Chrzestnego kończy się momentem przejścia. Michael zabija wroga Dona, Sollozzo i skorumpowanego gliniarza McCluskey. Od tej chwili Michael nie ma już odwrotu. Jest cały po czubek głowy zanurzony w konflikcie. Dokonał wyboru, nie ma drogi powrotu.

Aby zrozumieć dokładnie różnicę pomiędzy zakłóceniem inicjującym a pierwszymi drzwiami bez powrotu podam jeszcze jeden przykład oparty na znanym filmie Szklana pułapka. Bohater- nowojorski glina John McClane- przyjeżdża do Los Angeles, aby spędzić święta ze swoją żoną Holly i dziećmi. Spotyka się z nią w wysokim biurowcu, gdzie Holly pracuje dla dużej firmy. Kiedy McClane wychodzi do toalety, budynek zostaje zajęty przez grupę terrorystów biorących wszystkich ludzi za zakładników. Oczywiście bez McClane’a, który ucieka na wyższe piętra.
Jesteśmy teraz w dwudziestej minucie filmu. To jest zdecydowanie zakłócenie. Ale nie jest to jeszcze przejście do aktu II.
Dlaczego nie? Bo McClane i terroryście nie zostali jeszcze uwikłani w konfrontację. Nie wiedzą oni, że McClane jest w budynku. Mógłby spokojnie otworzyć okno, wejść na dach i uciec w poszukiwaniu pomocy. Lub znaleźć sposób, aby dostać się do telefonu i zadzwonić po posiłki. Kiedy McClane zastanawia się jak zareagować, terroryści na jego oczach zabijają szefa jednej z dużych firm.
McClane znowu idzie na wyższe piętro i włącza alarm sygnalizujący pożar. To jest właśnie incydent, który inicjuje konflikt prowadzący do aktu II. Teraz terroryści wiedzą, że ktoś jeszcze jest w budynku. Nie ma możliwości, aby McClane nie podjął akcji. Został przepchnięty przez pierwsze drzwi i będzie musiał stanąć w konfrontacji.
Wszystko to dzieje się w pierwszej ćwiartce filmu.

Drugie drzwi bez powrotu
W akcie II bohater staje do walki z przeciwnościami. Konfrontacje będą trwały tak długo, aż nastąpi jakiś głęboki kryzys, porażka, odkrycie, nowa informacja, które otworzą drzwi na ścieżkę prowadzącą do punktu kulminacyjnego, do finałowej walki.
Po przejściu przez drugie drzwi bez powrotu, bohater może już zgromadzić wszystkich sprzymierzeńców, wszystkie wewnętrzne i zewnętrzne siły, aby stanąć do finałowej potyczki lub finałowego wyboru, który zakończy powieść. Nie ma drogi powrotnej. Powieść musi się zakończyć.
W Ojcu chrzestnym, śmierć Dona jest wydarzeniem , które zahamowuje proces utrzymania pokoju wśród rodzin mafijnych. Wzmacnia wrogów rodziny Corleone, zmuszając Michaela do rozpętania śmiercionośnej wojny, aby na zawsze ustalić swoją pozycję.

Reasumując, dobra fabuła rozwija się w trzech aktach – początku, środku i zakończeniu powieści. W akcie I musimy poznać bohatera, jego świat, atmosferę powieści. Pojawiają się pewne zakłócenia naturalnego porządku, aby pozbyć się nudnych części życia bohatera. Przechodzimy do aktu II poprzez pierwsze drzwi bez powrotu, jakieś wydarzenie, które popycha bohatera w sam środek konfliktu z przeciwnikiem. Potrzebujemy łącznika, który trzymałby ich razem na przykład zawodowy lub moralny obowiązek lub też lokalizacja. Często wykorzystywanym realnym zagrożeniem jest śmierć- fizyczna, zawodowa lub społeczna bohatera lub kogoś z jego otoczenia. Bohater zostaje przepchnięty przez drugie drzwi bez powrotu przez jakiś kryzys, komplikacje lub istotną wskazówkę.
Teraz mamy już wszystkie elementy, które umożliwią dojście do finałowej rozgrywki lub końcowego wyboru, co pozwoli zakończyć powieść.

U.G.